De zintuiglijke complexe eigenschappen van de mens zorgen ervoor, dat wij met onze denkbeeldige zendertjes op onze hoofden, allerlei prikkels en signalen kunnen ontvangen. Deze zintuiglijke prikkels komen via allerlei organen binnen in ons lichaam. Omdat deze hoeveelheid prikkels enorm en constant is, worden er door de hersenen de speciale en opvallende prikkels geselecteerd. De prikkels, die wij ontvangen en waarnemen, worden door onze hersenen geanalyseerd. De prikkels en signalen krijgen een bepaalde betekenis, zodat wij ze kunnen verstaan, voelen en emoties aan kunnen.

Perceptie betekend dus meer dan het louter waarnemen van prikkels en signalen, die wij ontvangen. 

Perceptie is het gehele proces waarbij de waarnemer prikkels vanuit de omgeving selecteert, organiseert en interpreteert, zodat er een zinvol en betekenisvol beeld van de werkelijkheid ontstaat.

Perceptie

betekend waarneming en selectief betekend dat je een keuze maakt uit wat je voorgeschoteld krijgt of wat wij zelf willen zien. Dit is bij ieder individu verschillend. Mensen maken bewust en onbewust een keuze uit de hoeveelheid informatie die op hen afkomt. Ook al ontvangt iedereen dezelfde informatie over een bepaalde gebeurtenis, er wordt door iedereen iets anders opgenomen en als ‘werkelijkheid’ gezien. Gelukkig maar, het zou een trieste zaak zijn, wanneer wij dezelfde smaak en kijk op het leven hadden. Het gaat uiteindelijk om datgene wat het individu als werkelijkheid ‘ziet’ en het begrip dat hij van deze werkelijkheid krijgt; het gaat dus niet om datgene wat ‘objectief’ de werkelijkheid is. 

Cognitieve (mentale activiteit) dissonantie (tegenstrijdig) Is een psychologische term die de onaangename spanning aanduidt die ontstaat bij het kennis nemen van feiten of opvattingen die strijdig zijn met een eigen overtuiging of mening, of van het deelnemen aan gedrag dat strijdig is met iemands overtuiging. Simpeler vertaald, er wordt een negatief spanningsveld geschapen bij het bewust zien van feiten die in strijd zijn met je eigen opvattingen.

Scherper geformuleerd is het de perceptie van onverenigbaarheid tussen twee "cognities" (mentale activiteit), waarbij een cognitie moet worden gezien als elk element van kennis, inclusief houding, emotie, geloof of gedrag. De theorie van cognitieve dissonantie stelt dat tegenstrijdige feiten als een drijvende kracht fungeren die de geest dwingen om nieuwe ideeën of gedachten te onderzoeken, of om de aanwezige overtuiging aan te passen, dus om de hoeveelheid dissonantie (tegenstrijdigheid) tussen cognities te verminderen. Het tegenovergestelde van cognitieve dissonantie is cognitieve consonantie.(op 1 lijn zijn )  

Bijvoorbeeld:
Iemand wil een nieuwe auto kopen en heeft al een keuze gemaakt voor een merk, kleur en uitvoering. maar aarzelt tussen twee verschillende kleuren, rood en blauw. De blauwe kan wel in metallic geleverd worden maar de rode is niet voorradig bij de importeur. Hij (of zij) vindt daarbij de rode het mooist, maar wil ook metallic om de lak beter te beschermen. Na lang aarzelen laat hij de metallic tenslotte de doorslag geven, ook omdat de garagehouder hem dat aanraadt, en kiest voor de blauwe. Na een paar weken in de nieuwe (blauwe) auto gereden te hebben merkt hij dat als hij een rode auto van hetzelfde merk ziet rijden hij die minder mooi vindt dan hij eerst dacht.

Onbewust heeft hij zijn mening herzien. Er is niet langer een strijdigheid van een verlangen naar een rode auto en het feit dat hij voor een blauwe gekozen heeft.
De consument kan dan zelf zorgen dat het ontstane gevoel van onbehagen zoveel mogelijk wordt gereduceerd. Dit gebeurt door de perceptie (waarneming, beslissing) van een van de twee in tegenspraak zijnde gegevens (rood of blauw) aan te passen. Dit wordt wel cognitieve dissonantie reductie genoemd. Veel kopers reduceren de dissonantie(tegenstrijdigheid) door de voordelen van de koop te benadrukken.

Een verschijnsel van reductie van dissonantie is bijvoorbeeld dat als iemand iets heeft aangeschaft, hij ineens meer van dezelfde dingen ziet en deze vermeende populariteit van het product interpreteert als een bevestiging van de beslissing tot aankoop. Hij wil als het ware aantonen dat zijn keuze nog niet zo slecht is geweest. Hierbij speelt het verschijnsel selectieve waarneming dus ook een belangrijke rol.

manipuleren of bewuste keuze

Hier kunnen wij een paar dingen uit concluderen, dat de koper nu eenmaal zijn zin heeft gezet om een nieuwe auto te kopen en daarvoor een tijdslimiet aan heeft verbonden en mede door de verkoper die het laatste zetje heeft gegeven om uiteindelijk voor de blauwe te kiezen. Een mens is en blijft te beïnvloeden, doordat in het bovenstaande een paar factoren gaan meespelen. Het tegenovergestelde kan ook een rol gaan spelen en uiteindelijk, indien mogelijk de auto wordt ingeruild voor de kleur die wel voldoening geeft. "spijt na aankoop"

management

Ondernemers kunnen ook eventuele ontstane dissonantie reduceren door achteraf een mailing naar de consument te sturen waarin zij worden gefeliciteerd met hun nieuwe aankoop. In de mailing kunnen dan nogmaals de voordelen van het product worden genoemd. De klant krijgt daarmee informatie die helpt de door hem/haar ervaren dissonantie te reduceren. Ook dit gebeurt weer grotendeels onbewust.

bewust meemaken

Een ander voorbeeld: Iemand heeft altijd van zichzelf gedacht dat hij politiek links was. Hij maakt echter snel carrière binnen het bedrijfsleven en het begint hem te storen, dat mensen het wel best lijken te vinden een uitkering te ontvangen.

Tijdens de pauzes stoort hij zich aan werkeloze, zwervers en bedelaars. Bij de nieuwe verkiezingen stemt hij op een partij aan de rechterkant van het spectrum. De dagen na die keuze over zichzelf nadenkend komt hij tot de conclusie dat hij niet langer links denkt maar rechts.

rollenspel of werkelijkheid

Niets is veranderlijker als een mens, met onze wijsheid en instellingen banen wij een weg door ons leven. We kunnen en proberen wat krom is recht te praten en beelden ons een andere ik in.

Achteraf weten wij het allemaal zo goed te vertellen of blijven we toch op die andere manier in de spiegel kijken. Het blijft een zeer makkelijke weg om overeen persoon zijn tekortkomingen te praten en dat te veroordelen. Het is een manier om je eigen fouten en tekortkomingen te verbloemen en daardoor jezelf niet behoeft te verantwoorden.

Wanneer je alleen bent en het is donker, komt zonder een aankondiging, de balans van de dag, maand of jaren aanzetten.

Ik laat er een gedachte op los.

 Ontlopen of de confrontatie aangaan.